Sandžak-Karakteristike
ZAJEDNICA SANDŽAČKE DIJASPORE
 |
|
 |
|||||||||||||||||||||||||||||||
| Sandzak | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Stanovnika; 530 000 Povrsina; 8 687 KM kvadratnih Granice sa: Bosnom, Srbijom, Kosovom, Albanijom i Crnom Gorom Glavni grad; Novi Pazar Opstine; Novi Pazar, Tutim, Sjenica, Nova Varos, Prijepolje, Priboj, Rozaje, Berane, Plav, Bijelo Polje i PljevljaProcenat Bosnjackog stanovnistva u opstinama; Tutin 99% Rozaje 98% Plav 87% Novi Pazar 86% Sjenica 84% Bijelo Polje 53% Berane 46% Prijepolje 44% Pljevlja 37% Priboj 33% Nova Varos 18% |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
| Sandzak u danasnjoj Jugoslaviji | |||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
| Sandzak u bivsoj Jugoslaviji | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Na Turskom jeziku Sandzak znaci zastava ili bajrak. Sandzak je predstavljao posebnu teritorijalnu i administrativnu oblast. Pri podijeli carstva u Bosanski pasaluk se sastoji od 6 sandzaka zajedno sa Novo Pazarskim, koji se do dan dans odrzao. Bosna i Sandzak bili su jedna cijelina od Karlovackog mira 1699 godine sve do Berlinskog kongresa 1878 godine. Posle Berliskog kongresa 1878 godine Bosna pripada Austro Ugarskoj, dok je Sandzak ostao dio Turske Carevine. Ova odluka velikih sila nija prihvacena od strane Bosnjaka pa je austrijski car Franjo Josif poslao 300 000 vojnika da savlada otpor Bosanaca I Sandzaklija koji su u velikom broju dosli pomoci braci u Bosni. Vrlo je vazno pomenuti Pljevaljskog muftiju Mehmed Semsikadica vodje oslobodilackog pokreta od 1878-1879. Austro-Ugarska je naisla na ne ocekivani herojski otpor Bosnjaka koji su predvodili sejh i muderis Gazi Husrev-begove medrese Muhamed ef. Kaukcija, imam Begove Dzamije, kao i prvaci iz Sandzaka Haki Smail-beg Selmanovic Taslidzak i Plevaljski muftija Mehmed Nurudin Vehbi ef. Semsikadic po mnogima najznacajnija licnost otpora Austro-Ugarskoj okupaciji. Nazalost danas Bosnjacki historicari ne pokazuju veliki interes da ovom gaziji iz Sandzaka dodijele zasluzno mijesto u Bosnjackoj historiji. Jos jedna odluka sa Berlinskog kongresa koja je potresla Bosnjake je da se Plav i Gusinje pripoje Crnoj Gori. Ova odluka da se Sandzak podijeli je njisla na veliki otpor. Crnogorski knjaz Nikola I poslao je 3 i 4 decembra veliku vojsku koja je do kolena potucena na Noksicu. Sve do Blakanskih ratova 1912-1913 Sandzak je cinio jedinstvenu oblast sa centrom u Novom Pazaru. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
| Zahvaljujuci Rusiji kao vecitoj zastitnici Srbije i Crne Gore, ove dvije drzave prosiruju svoje teritorije na racun Sandzaka i Kosova. Bosnjaci i Albanci su ostavljeni na milost i nemilost Srbskih i Crno Gorskih vladara. Neizvesna situacija balkanskih muslimana je naterala veliki broj stanovnistva da se iseli u Tusku. Tako se tokom aprila i juna 1914 godine iz Sandzaka iselilo oko 55 000 Bosnjaka. |  |
||||||||||||||||||||||||||||||||
| Za Sandzak i Bosnu su se drugi uvijek otimali. Svi su ih zeleli za sebe, ali bez Bosnjaka. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
| Balkan posle Berlinskog ongresa | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Izbijanjem drugog svijetskog rata Sandzak biva okupiran od strane Nemaca, Italijana i Albanaca. Novi Pazar, Sjenica, Nova Varos, Prijepolje i Priboj pripadaju Nemcima. Pljevlja, Bijelo Polje i Tutin su pripali Italijanima, a Albanci sebi pripajaju Plav, Berane i Rozaje. Sredinom decembra 1941 godine cetnicki vodja Draza Mihajlovic objavljuje naredbu pod imenom “Instrukcije”u kojem se od cetnickih komandanata trazi ciscenje bosne i Sandzaka od Bosnjackog stanovnistva. Posle uzasnih iskustava koje je narod doziveo Sandzacki prvaci pocinju organizovati narod na odbranu protiv cetnickih snaga. U ovom periodo cuju se nova imena, novi junaci, sinovi Sandzaka za koje je prije malo ko znao. Posle cetvorogodisnjeg rata stvara se nova “Titova” drzava Jugoslavija koja se sastojala od 6 republika. Kosovo i Vojvodina dobijaju status pokrajine dok Sandzak gubi svoju autonomiju i od tada se cini sve da se jedna regija, jedna historija zaboravi. Vazno je istaci koliko to danasce vlasti pokusavaju, i ovu regiju punu historije, spomenika i prirodnih ljepota nazvati ‘Raska oblast”. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
| Etnicka Karta Sandzaka | |||||||||||||||||||||||||||||||||